МЕКТЕПКЕ ЧЕЙИНКИ БИЛИМ БЕРҮҮНҮ ӨНҮКТҮРҮҮ: ӨКМӨТ ЖЕҢИЛДЕТИЛГЕН КРЕДИТТИК МЕХАНИЗМДИ ИШКЕ КИРГИЗЕТ

Кыргыз Республикасында мектепке чейинки билим берүүнү жайылтуу жана сапатын жогорулатуу мамлекеттик саясаттын башкы багыттарынын бири болуп саналат. Ушул максатта “Мектепке чейинки билим берүүнү өнүктүрүү үчүн жеңилдетилген кредит – 2” долбоору ишке кирүүдө.

Долбоордун жалпы наркы 113,8 млн сомду түзүп, 60 айлык мөөнөткө эсептелген. Каржылоо республикалык бюджеттин каражаттары, ошондой эле “Элдик Банк” жана “Айыл Банк” ААКтарынын катышуусу менен жүргүзүлөт. Өкмөт пайыздык чендерди субсидиялоо аркылуу ишкердик субъекттерин социалдык маанилүү тармакка тартууну көздөйт.

Кредит кандай шарттарда берилет

Каражаттар төмөнкү багыттарга багытталат:

• жаңы бала бакчаларды куруу – 70 млн сомго чейин, мөөнөтү 60 айга чейин;
• капиталдык оңдоо жана реконструкциялоо – 50 млн сомго чейин, мөөнөтү 60 айга чейин;
• негизги каражаттарды сатып алуу жана жаңылоо – 10 млн сомго чейин, мөөнөтү 36 айга чейин.

Карыз алуучулар үчүн акыркы пайыздык ставка – жылына 10%. Пайыздык чендин калган бөлүгүн мамлекет 2025–2029-жылдары субсидиялайт.

Ким ала алат жана кандай талаптар коюлат

Жеңилдетилген кредиттер төмөнкү критерийлерге жооп берген жеке ишкерлерге жана ишкердик субъекттерине берилет:

— Кыргызстандын резиденти болушу;
— бардык мамлекеттик каттоолордун талаптарына ылайык болушу;
— долбоордун наркынын 30% өлчөмүндө өз каражатынын болушу;
— 49 жылга чейин менчик же ижарадагы жер тилкесинин болушу;
— Агартуу министрлиги жактырган бизнес-пландын жана толук долбоордук-сметалык документтердин даярдалышы;
— санитардык, өрт коопсуздугу жана техникалык ченемдердин так сакталышы.

Ошондой эле төмөнкү чектөөлөр белгиленген:
имарат куруунун 1 м² максималдуу наркы — 63 миң сом,
ал эми курулуш 18 айдан ашпаган мөөнөттө аякташы зарыл.

Тобокелдиктер — тыкыр көзөмөлдө

Кредиттик каражаттардын максаттуу пайдаланылышына банк жана компетенттүү органдар тарабынан үзгүлтүксүз мониторинг жүргүзүлөт. Чыгымдардын ар бир сомун ырастоочу документтер талап кылынат.

Эгер максатсыз пайдалануу аныкталса:
— пайыздык ставка 25%га чейин жогорулатылат же
— 30 календардык күндүн ичинде мөөнөтүнөн мурда төлөө талап кылынат.

Мындай учурда субсидиялоо да токтотулат.

Күтүлгөн натыйжа

Бул долбоор аркылуу:

— балдарды мектепке чейинки билим берүү менен камтуу деңгээли артат;
— жаңы жумуш орундар түзүлөт;
— социалдык инфраструктуранын сапаты жогорулайт;
— жарандар үчүн билим берүү кызматтарынын жеткиликтүүлүгү кеңейтилет.

Агартуу министрлиги жыл сайын мониторинг жүргүзүп, курулган жана оңдолгон объекттердин саны, долбоордук кубаттуулугу, жаралган жумуш орундар жана материалдык база боюнча Президенттин Администрациясына маалымат берет.

Өлкөнүн келечеги — балдардын билимине жасалган инвестиция. Мектепке чейинки билим берүүнү колдоо боюнча жаңы механизм жарандардын муктаждыгына багытталган чечим болуп, региондордун өнүгүүсүнө, ата-энелердин ишенимине жана жаш муундун келечек мүмкүнчүлүктөрүнө түз таасир этет.