“БАРСКООН – БЕДЕЛ” ЖОЛУ: КЫРГЫЗСТАНДЫН ЖАҢЫ ДООРГО КАДАМЫ

2025-жылдын 27-августунда Ысык-Көл облусунда өлкөбүз үчүн тарыхый мааниге ээ болгон ири долбоордун башталышы белгиленди. Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров “Барскоон – Бедел” унаа жолун өз каражаттарыбыздын эсебинен куруу долбоорун расмий баштап берди. Салтанаттуу иш-чарага Тоң райондук мамлекеттик администрациясынын башчысы-аким Осмонов Бактыбек Арапбаевич, мамлекеттик жана жергиликтүү жетекчилер катышып, бул тарыхый күнгө күбө болушту.

Долбоордун мааниси

Президент өз сөзүндө бул жол курулушу Кыргызстандын жаңы тарыхына маанилүү бет ачар болуп кирерин белгиледи. Унаа жолдор ар бир мамлекеттин өнүгүү деңгээлин аныктаган негизги факторлордун бири экенин эскертип, Кыргызстан Улуу Жибек жолунун маанилүү бөлүгү болгонун эске салды. Бүгүнкү күндө ошол тарыхый миссия жаңы шартта уланууда.

Бул долбоордун өзгөчөлүгү – ал толугу менен Кыргызстандын ички ресурстары жана мүмкүнчүлүктөрүнүн негизинде ишке ашырылып жатканы. Мамлекет башчысы “өз күчүбүзгө жана өз каражатыбызга таянып ири долбоорлорду ишке ашыруудабыз” деп белгиледи. Бул кадам өлкөнүн экономикалык көзкарандысыздыгын чыңдоонун жана эл аралык беделин көтөрүүнүн айкын далили болуп калды.

Техникалык өзгөчөлүктөр

Жолдун маршруту Барскоон, Сөөк ашуулары, Кара-Сай өрөөнү жана Ашуу-Суу ашуусу аркылуу өтөт. Долбоордун алкагында:

• узундугу 5,5 км болгон Сөөк ашуусунда туннель;
• Кара-Сай өрөөнүндө эстакадалык көпүрө;
• узундугу 3,8 км болгон Ашуу-Суу туннели курулат.

Бул инженердик чечимдер жолдун жыл бою үзгүлтүксүз иштөөсүн камсыздайт.

Экономикалык артыкчылыктар

Жаңы жол Кытайдын Ак-Суу шаарынан Кыргызстанга болгон аралыкты 500 чакырымга чейин кыскартат. Бул жүк ташуучулар үчүн кеминде 12 саат убакытты үнөмдөйт. Эки тараптуу кыймылды эсептегенде айырма 1000 чакырымга жакын болуп, убакыт 24 саатка чейин кыскарышы күтүлүүдө.

Мындай факторлор өлкөнүн логистикасында чоң артыкчылык түзүп, соода көлөмүн арттырууга жана транспорттук чыгымдарды азайтууга өбөлгө болот.

Өнүгүү стратегиясынын бир бөлүгү

“Барскоон – Бедел” жолу “Камбар-Ата-1” ГЭСи, “Кытай – Кыргызстан – Өзбекстан” темир жолу сыяктуу улуттук маанидеги ири долбоорлордун катарын толуктайт. Президент белгилегендей, 2030-жылга чейинки улуттук өнүктүрүү программасында өлкөнү “регионалдык хабга” айлантуу багыты артыкчылыктуу орунду ээлейт. Жаңы жол ушул максатты ишке ашырууда негизги факторлордун бири болот.

Эл аралык кызматташтык

Иш-чарага катышкан Кытай Эл Республикасынын Кыргызстандагы Элчиси Лю Цзянпин бул долбоор эки өлкөнүн соода-экономикалык жана инвестициялык кызматташтыгын жаңы деңгээлге көтөрөрүн белгиледи. Бул аймактык экономикалык интеграцияга күчтүү түрткү берет.

Райондун көз карашы

Тоң району бул ири долбоордон четте калган жок. Аким Осмонов Бактыбек Арапбаевич жана жергиликтүү жетекчилер иш-чарага катышып, өз көзү менен тарыхый процесстин башатында болушту. Бул жолдун курулушу Ысык-Көл өрөөнүнүн да социалдык-экономикалык өнүгүшүнө зор таасирин тийгизери шексиз.

Жаңы жолдун ачылышы менен туризм, соода жана өндүрүш тармактары үчүн кеңири мүмкүнчүлүктөр ачылып, аймактын өнүгүү динамикасы күчөйт. Айрыкча, Тоң районунун туристтик агымы жогорулап, жергиликтүү өндүрүшчүлөр үчүн жаңы базарларга жол ачылат.

“Барскоон – Бедел” жолу – бул жөн гана транспорттук долбоор эмес. Бул – Кыргызстандын келечегине ишенимдүү кадам, өлкөнүн стратегиялык багытын аныктаган глобалдык маанидеги демилге. Жол курулушунун башталышы элдин үмүтүн арттырып, мамлекеттин күч-кубатын айгинелеп турат.